برای انتخاب عسل خوب به چه نکاتی توجه کنیم؟
یکی از دغدغه های که در سالهای اخیر برای اکثر مصرف کنندگان عسل ‍پیش آمده است ، انتخاب عسل خوب درجه ۱ و خرید عسل طبیعی مطمئن است. اکثر اوقات این مساله فکر ما را به خود مشغول می‌کند که برای انتخاب عسل چه نکاتی را مدنظر قراردهیم روش‌ انتخاب عسل خوب یکی از سؤالاتی است که عموماً از کارشناسان ما پرسیده می‌شود؟ مهمترین این سؤالات این است که : عسل تک‌گل ( تک گیاه ) تهیه کنیم یا عسل‌۴۰ گیاه یا چند گیاه بخریم ؟ عسل فله‌ای یا عمده خریداری کنیم یا عسل بسته‌بندی‌شده ؟ عسل شکرک زده بخریم یا عسلی که رس نشده است ؟ عسل با موم بهتر است یا عسل بدون موم ؟ عسل خام بهتر است یا عسل تصفیه‌شده ؟ عسل طبیعی را چگونه و در کجا نگهداری کنیم ؟ عسل ملکه یا ژل رویال چه خصوصیاتی باید داشته باشد؟ عسل خوب چه عسلی است و چه پارامترهایی دارد؟ …. در این مطلب چند نکته بسیار مهم که میتواند به شما در هنگام خرید عسل مرغوب کمک شایانی بکند اشاره میکنیم. برای انتخاب عسل خوب به چه نکاتی توجه کنیم
۱ – مقدار ساکارز عسل برای انتخاب عسل خوب به برچسب محصول و یا برگ آزمایش آن را بخوانید. طبق استاندارد ایران حداکثر مقدار ساکارز عسل طبیعی ۵ درصد است. هرچه این مقدار کمتر باشد عسل بهتری است. عسلهای با ساکارز پایین‌تر ( کمتر از ۲.۵ %) برای افراد دیابتی مناسب تر است. البته برخی عسل ها مثل عسل کنار قند بیشتری دارد ( حدود ۵درصد)
۲ – مقدار رطوبت عسل حتما هنگام خرید عسل مشاهده کرد‌ه‌اید که برخی عسل ها خیلی رقیق‌تر و روان هستند . ( البته در دمای هوای معمولی حدود ۲۰ درجه سانتیگراد ) . هرچقدر عسل روان‌تر ( شل تر ) باشد نشان دهنده بالاتر بودن رطوبت آن است . حد اکثر رطوبت مجاز عسل طبیعی ۲۰% است . رطوبت بالای عسل باعث میشود عسل تخمیر شده و ترش شود و زودتر رس شود . با چشیدن عسل به راحتی این موضوع قابل تشخیص است. از نظر رطوبت یک عسل خوب خیلی رقیق نیست.
۳ – توجه به گیاه منبع عسل همانطور که در صفحات دیگر این وب‌سایت توضیح داده شده انواع عسل تک گل یا تک گیاه مثل عسل آویشن یا عسل کنار .. و یا عسل چند گیاه وجود دارد . در صورتی که خرید عسل را برای مصارف درمانی انجام میدهید، به خواص عسل ها توجه کنید .انواع طبیعی عسل خوب هستند؛ هر چند کاربردهای مختلفی دارند.
۴ – در صورت امکان عسل ارگانیک تهیه کنید منظور از عسل ارگانیک عسلی است که زنبور در محلی از گیاهان تغذیه کرده باشد که تا ده ها کیلومتر اطراف آن آلودگی های زیست محیطی وجود نداشته باشد . همچنین گیاهان منطقه تحت سم پاشی قرار نگرفته باشند . چنین عسلی یک عسل خوب و بسیار ارزشمند است و منافع درمانی بسیار بالایی دارد. عسل ارگانیک یک عسل مرغوب است که اگر آنرا یافتید از دستش ندهید.
۵ – توجه به مناطق زنبورداری هنگام انتخاب عسل توجه کنید کندوهایی که در کنار جاده ها مشاهده می‌کنید در معرض انواع آلودگی‌ها از جمله دود ماشینها و مواد سمی هستند که اثر ناطلوبی روی زنبورهای عسل می‌گذارد . همچنین این موضع برای کندوهایی که در نزدیکی شهرک‌های صنعتی و شهرهای بزرگ قرار میگیرند معتبر است . بنابراین هنگامی که در سفر هستید از عسل‌ فروش های کنار جاده عسل نخرید.
۶ – هنگام خرید عسل را بچشید اگر از افرادی باشید که دایم عسل می‌نوشید به راحتی با نوشیدن یا خوردن عسل تا حدی می‌توانید بسیاری از خصوصیات عسل طبیعی را بفهمید. در موقع خرید عسل مقداری از آنرا بچشید ، با این کار طعم و بوی عسل طبیعی کاملا مشخص است و همینطور رطوبت آن را نیز متوجه میشوید. عسل طبیعی به راحتی در دهان آب میشود در صورتی که عسل مصنوعی و یا عسل تغذیه ای با شکر بیش از حد به دهان میچسبد. برخلاف تصور اکثر مردم عسل طبیعی تا حدودی ته گلو را میزند. چرا که شیرینی عسل خوب از فروکتوز است نه ساکاروز. فکر کنید آیا هنگام خوردن شربت شکر آیا شیرینی آن گلو را اذیت می‌کند یا نه؟ خیر ساکاروز زیاد گلو را اذیت نمی‌کند
7 – عسل بدون موم بخرید درحال حاضر اکثر زنبورداران به خاطر سهولت کار زنبورها از موم های بازیافتی و یا موم صنعتی برای کندو، شان جدید درست میکنند . بنابراین توصیه میشود عسل بدون موم مصرف کنید. اگر موم عسل طبیعی باشد و توسط زنبور بافته شده باشد قابل خوردن است هر چند در بدن هضم نمی‌شود. خوردن و جویدن موم باعث تقویت لثه و پاکسازی دندانها می‌شود و میتواند تاثیرات مفیدی در پاکسازی معده و روده نیز داشته باشد ولی بدون تغییر از بدن دفع می‌شود.
۸ – خرید عسل طبیعی خام یک گزینه عالی عسلی که پس از خارج شدن از شان ( بدون حرارت ) مستقیم بسته بندی میشود عسل خام نامیده میشود. چنین عسلی حاوی انواع و اقسام ویتامین ها و آنزیم های مختلف و مقدار کمی گرده گل است و از نظر رنگ کدر به نظر میرسد. حرارت دیدن و تصفیه شدن عسل باعث می‌شود مقدار زیادی از آنزیمهای عسل از بین بروند و از نظر درمانی کیفیت خود را از دست بدهند. تفاوت عسل خام و عسل ارگانیگ را در این اینجا ببنید. عسل خام زودتر از عسل تصفیه شده رس میشود و این چیز بدی نیست. توجه کنید که رس شدن با کریستالهای بسیار ریز اتفاق میافتد در حالی که شکرک زدن عسل تقلبی ( یا حتی انواع مربا ) با کریستالهای درشت مثل دانه شکر میباشد.
۹ – بسته بندی عسل خوب هنگام خرید عسل توجه کنید که عسل در ظروف شیشه ای و یا پت از نوع شفاف و مرغوب بسته بندی شده باشند. هرگز عسل را در دبه های پلاستیکی که معمولا برای حمل آب استفاده میشود و دوره گردها از آن استفاده میکنند نخرید . همچنین توصیه میشود عسل های که در ظروف فلزی ریخته شده را نیز نخرید . ظروف فلزی میتواند تغییرات شیمیایی در عسل ایجاد کند. همیشه ظرف عسل را دربسته نگاه دارید. همچنین پیشنهاد می‌کنم مقاله بهترین روش خوردن عسل را نیز مطالعه نمایید.
۱۰ – چه عسلی بخریم ؟ برای انتخاب عسل هم میتوانید بصورت بسته‌بندی‌شده انجام باشد و هم بصورت عمده ( فله ) ، تفاوت چندانی نمی‌کند . اما اگر به‌صورت فله‌ای تهیه می‌کنید حتماً از جای معتبر تهیه کنید ( به فروشندگان دوره گرد هیچ‌وقت اعتماد نکنید ) . این روزها اغلب عسل را به‌صورت پاستوریزه ( تصفیه شده ) ارائه می‌کنند، اما در بازارهای بومی و برخی فروشگاه‌های اینترنتی عسل می‌توانید انواع عسل خام سفارش دهید . عسل خام ، پاستوریزه نشده و تصفیه نشده است، و دارای بالاترین خواص آلی هست . انتخاب عسل خام بهترین انتخاب محسوب می‌شود. عسل خام اغلب کدر و مات هست زیرا حاوی مقادیر کمی گرده گل هست. عسل های شفاف معمولا حرارت دیده‌اند. دنبال انواعی از عسل بروید که روی آن برچسب : ۱۰۰% طبیعی خورده باشد. عسل‌های طبیعی معمولاً نیمه شفاف و کدر هستند.
۱۱ – عسل تگ گل یا چند گیاه ؟ عسل‌های تک‌گل عموماً از کیفیت بهتری برخوردار هستند . آنها از گلهای مختلف مانند آویشن ، کنار ، یونجه ، گشنیز و غیره تهیه میشوند و به صورت فراوان در دسترس می باشند. اگر به طعم و بوی عسل حساس هستید توجه کنید که هر چه عسل پر رنگ تر باشد، طعم آن تندتر ( سنگین تر) است. همچنین پیشنهاد می‌گرد مقاله طبع عسل را هم مطالعه کنید عسلی که به اسم ۴۰ گیاه عرضه میشود اغلب با مخلوط کردن چند نوع عسل از نواحی مختلف تهیه میشود . با اینکار عسل را از نظر قیمت و کیفیت در سطح قیمتی سفارش دهنده عمده تنظیم می‌کنند . هپی هانی چنین عسلهایی را توصیه نمی‌کند زیرا معمولا با عسل تغذیه‌ای مخلوط شده‌اند . ( عسل تغذیه‌ای عسلی است که به زنبور شربت آب و شکر داده‌اند ).
۱۲ – عسل ۴۰ گیاه یا چند گیاه ؟ توجه کنید که عسل ۴۰ گیاه با عسل چند گیاه متفاوت است . عسل چند گیاه عسلی است طبیعی ، که زنبور در نواحی با پوشش گیاهی متنوع ، از انواع گیاهان تغذیه کرده است. مانند عسل کوهی و یا عسل ترک . به طور مثال عسل ترک در کوه های سبلان تهیه شده که در هر متر مربع آن چندین هزار گیاه دارویی مختلف میروید. اما معمولا به این موضوع توجهی نمی‌شود و اکثر تولید کنندگان نیز اسم چهل گیاه را برای هر دو مورد استفاده می‌کندد.
۱۳ – خواص انواع عسل اگر میخواهید عسل را برای استفاده‌ی درمانی خاصی استفاده کنید بهتر است بدانید همه‌ی عسل‌ها خاصیت درمانی دارند اما عسل‌های تک گل کمی تخصصی تر هستند. پیشنهاد میکنم برای مشاهده و بررسی خواص انواع عسل تک گل و چند گیاه از صفحه خواص عسل های مختلف بازدید کنید .
۱۴ – تاریخ مصرف عسل عسل طبیعی باید در ظرف در بسته نگهداری شود ( ظرف شیشه ای یا پِت PET) تا از ورود هوا به داخل آن جلوگیری نمایید. اگر عسل را در محلی خشک و خنک نگهداری کنید، می توانید برای زمان نامحدود از آن استفاده نمایید. به عبارت دیگر عسل طبیعی تارخ مصرف ندارد. البته عسل تازه قطعا خواص بهتری دارد و آنزیمهای موثر موجود در آن بیشتر است. دلیل این امر وجود مقدار زیادی انواع قندها و خاصیت اسیدی بالای عسل ( PH ) اسیدی) می باشد که از رشد هر گونه میکروارگانیسمی جلوگیری می نماید. وقتی عسل را در محل خنک نگهداری کنید، غلیظ و سفت می‌شود و احتمالا شکرک میزند و اگر آن را در محل گرمی نگهداری کنید رنگ آن تیره شده و طعم اولیه خود را از دست می‌دهد.

برای نگهداری عسل باید شرایطی را فراهم کنیم تا بتوانیم مدت طولانی آن را نگه‌داشته و استفاده کنیم. این شرایط عبارت است از: ظرف مناسبی برای نگهداری عسل تهیه کنید اولین نکته در مورد ظرفی است که عسل طبیعی را در آن نگهداری می‌کنیم. ازآنجایی‌که عسل طبیعی خاصیت اسیدی دارد به همین علت از گذشته توصیه‌شده از نگهداری عسل در ظروف فلزی خودداری کنید. تماس طولانی‌مدت عسل طبیعی با فلزات باعث اثرگذاری بر روی فلز، خوردگی آن و مخلوط شدن با عسل طبیعی می‌شود. شاید هیچ مشخصه ظاهری هم نداشته باشد؛ اما مضرات خاص خود را به همراه دارد. به‌طورکلی هر نوع ظرف دیگری از نوع ظروف شیشه‌ای، سفالی و... غیر از ظروف فلزی، برای نگهداری از عسل مناسب هستند. البته بهتر است حتماً از ظرف‌هایی استفاده کنید که درب مناسبی داشته باشند تا از نفوذ آلودگی به ظرف عسل جلوگیری کند. میزان رطوبت را کنترل کنید به‌طورکلی باید از نفوذ رطوبت به عسل طبیعی جلوگیری کنید و به همین علت است که توصیه می‌شود از ظروفی استفاده کنید که حتماً درب محکم و سالمی داشته باشند. علاوه بر این، محل نگهداری عسل باید در مکانی خشک و با کمترین میزان رطوبت باشد. به یاد داشته باشید زمانی که می‌خواهید عسل را از درون ظرف خارج کنید، به‌هیچ‌وجه قاشق خیس به درون آن وارد نکنید چراکه اضافه شدن رطوبت به عسل طبیعی حتی ممکن است به کپک زدن عسل هم منجر شود. عسل به‌طور عادی کپک نمی‌زند، اما اگر به آن آب یا انواع رطوبت اضافه شود، ممکن است به‌راحتی باعث خرابی عسل ارگانیک شود. محیط مناسبی را ازنظر دما انتخاب کنید برای نگهداری عسل طبیعی، لازم نیست آن را در یخچال قرار دهید؛ اما بهتر است محیطی خنک را برای نگهداری از عسل انتخاب کنید. طبیعتاً نگهداری از عسل طبیعی در مکان‌هایی که نزدیک گاز یا فر هستند، به‌هیچ‌وجه مناسب نیست. سعی کنید خنک‌ترین مکان در منزل را که رطوبت کمی نیز در آن جریان دارد را انتخاب کنید. در آپارتمان های اتاق کولر یا انباری‌های درون آپارتمانی می‌توانند گزینه خوبی برای نگهداری از عسل طبیعی باشند. کابینت آشپزخانه که در فاصله با اجاق‌گاز است نیز گزینه خوبی خواهد بود. اگر بر روی شکرک زدن عسل طبیعی حساس هستید، بهتر است آن را در دمایی زیر 10 درجه یا بالای 20 درجه نگهداری کنید که در این دما روند شکرک زدن یا متبلور شدن عسل طبیعی به‌شدت کند می‌شود. بااین‌حال برخی عسل‌های طبیعی مثل عسل اسطوخودوس درهرصورت خیلی سریع شکرک می‌زنند و این جزئی از ذات این عسل‌ها است. عسل را دور از حرارت نگه‌دارید علاوه بر اینکه دمای هوای محیط نگهداری عسل اهمیت دارد، عدم حرارت دیدن عسل طبیعی نیز مهم است. عسل نباید به‌هیچ‌وجه در معرض حرارت مستقیم قرار گیرد. این حرارت می‌تواند شعله آتش یا اجاق‌گاز باشد. وقتی در حال آشپزی با عسل هستید، به‌هیچ‌وجه ظرف عسل طبیعی را در کنار گاز نگذارید. در این صورت ممکن است چند دقیقه یا حتی چند ساعت، ظرف عسل در معرض حرارت قرارگرفته و مخمرهای درون آن فعال شوند که این کار روند تخمیر عسل را سرعت می‌بخشد و خواص عسل را نیز از بین می‌برد. نگذارید نور مستقیم خورشید به عسل طبیعی بتابد نکته مهم دیگر برای نگهداری از عسل طبیعی، جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید به آن است. برخی افراد از ظروف کدر مثل سفال برای نگهداری از عسل استفاده می‌کنند تا به‌راحتی در معرض نور خورشید قرار نگیرد. بااین‌حال اگر از شیشه برای نگهداری عسل استفاده می‌کنید، مواظب باشید که محل نگهداری آنجایی نباشد که در معرض نور آفتاب باشد. حتی قرار دادن چندساعته ظرف عسل در پشت پنجره نورگیر نیز می‌تواند اثرات مخربی بر روی عسل داشته باشد. مواد متفرقه را با عسل مخلوط نکنید اگر می‌خواهید ماندگاری عسلتان بیشتر شود، به‌هیچ‌عنوان مواد دیگری را با آن ترکیب نکنید. برای درست کردن معجون بهتر است مقداری از عسل طبیعی را در یک ظرف دیگر ریخته و در آن ظرف معجون خود را تهیه کنید. توجه داشته باشید که حتی زدن قاشقی که بر روی آن ذرات دیگری وجود دارد می‌تواند عمر مفید عسل را کاهش دهد یا حداقل روند شکرک زدن آن را تسریع کند. سعی کنید به این موارد خیلی بیشتر دقت داشته باشید

آیا خرید عسل طبیعی ممکن است؟ عسل خام و ارگانیک، یک محصول فوق العاده و طبیعی می‌باشد که کمتر کسی می‌تواند آن را در سوپر مارکت‌ها و فروشگاه‌های محلی پیدا کند. عده‌ای تصور می‌کنند که در کشور ما عسل طبیعی و خام وجود ندارد اما باید بدانیم که در کشور ما عسل‌های ارگانیک و با کیفیتی وجود دارد اما شما برای خرید عسل طبیعی باید مبلغ آن را بپردازید. در غیر این صورت مطمئن باشید که عسل‌های با قیمت ارزان، تقلبی یا بی کیفیت هستند. ۱. خرید عسل طبیعی از روی ظاهر مطمئن باشید که برای خرید عسل طبیعی از فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌های محلی، امکان ندارد از روی بسته‌بندی و رنگ عسل به کیفیت و خام بودن آن پی ببرید. حتی زنبورداران باتجربه که سالیان زیاد در این زمینه فعالیت کرده‌اند از روی شکل ظاهری عسل نمی توانند به طبیعی بودن آن پی ببرند. ۲. شکرک زدن عسل نکته مهمی که باید بدانید این است که هنوز شبهه‌ای برای بسیاری از خریداران عسل وجود دارد آن هم شکرک زدن عسل می‌باشد. در هنگام خرید عسل طبیعی توجه به این نکته حائز اهمیت است که اکثریت عسل‌های طبیعی با فاصله‌های زمانی مختلف شکرک می زنند و یا بهتر بگوییم رس می‌بندند. ۳. بسته بندی عسل طبیعی توجه به بسته بندی عسل هم یک امر کاملا ضروری است. در هنگام خرید عسل طبیعی حتما به این نکته توجه کنید ظرف آن از نوع شیشه یا پلاستیک باشد و از خرید عسل در ظروف فلزی خوداری کنید؛ زیرا فلز باعث می‌شود تغییرات شیمیایی در عسل رخ دهد و کیفیت آن کاهش پیدا کند. ۴. خرید عسل خام در هنگام خرید عسل به این نکته توجه کنید: عسلی را تهیه کنید که مستقیم از کندو خارج می‌شود و هیچ دست کاری در آن صورت نگرفته باشد؛ زیرا عسلی که طبیعی نباشد و یا به دلیل جلوگیری از رس بستن حرارت دیده باشد مقدار یا تمام آنزیم های خود را از دست داده و گرده گل که سرشار از پروتئین است در آن موجود نمی‌باشد. ۵. توجه به مناطق زنبورداری توجه به مناطق زنبورداری در هنگام خرید عسل مهم است؛ زیرا کندوهایی که در حاشیه جاده‌ها و یا در نزدیکی کارخانه‌ها و شهرک‌های صنعتی قرار دارند در معرض آلودگی قرار می‌گیرند که مصرف این گونه عسل‌ها به جای رساندن سود و منفعت به سلامتی شما، می‌تواند به سیستم ایمنی بدنتان آسیب برساند. در کشور ما ایران، بسیاری از مناطق دارای پوشش گیاهی انبوهی هستند که بسیاری از این گیاهان دارای خواص درمانی فوق‌العاده می‌باشند، در نتیجه اگر زنبورها از شهد این گیاهان دارویی تغذیه کنند عسل، گرده گل و ژل رویال با همین خواص دارویی به ما هدیه می‌دهند. به همین دلیل زنبورداران باتجربه برای تغذیه زنبورها و رساندن عسل طبیعی و مرغوب به بهترین شکل ممکن به مردم، کندوهای خود را به طور پراکنده به مناطقی کوچ می دهند که دارای گیاهان دارویی باشند. هنگامی که عسل تصفیه شده باشد، گرده گل موجود در آن از بین می‌رود که این امر باعث می‌شود تا عسل شکرک نزند اما گرده‌های موجود در عسل که سرشار از خاصیت پروتئینی است از بین می‌روند. خوب است بدانید عسلی که شکرک می‌زند عسلی مرغوب‌تر و سالم‌تر است.

گرده گل زنبور عسل بدلیل داشتن انواع ویتامینها ٬مواد معدنی و اسید های امینه ٬کاملترین ماده غذایی میباشد که تمام نیازهای انسان را تامین میکند 15نشانه ای که به شما میگوید کمبود ویتامین دارید: 1-درد در انگشت ها, پشت ساق پا وکف پا (کلسیم ,پتاسیم, منیزیم) 2-شکاف درگوشه لب ها(گروه ویتامین B) 3-احساس خستگی (B2) 4-خواب رفتن وکرخی دست وپا (B6وB12) 5-جوش های قرمز در بازوها وگونه ها (AوD) 6-افسردگی (D) 7-ریزش موی شدید (B) 8-اختلالات دید شبانه (A) 9-بی اشتهایی (B) 10-حالت تهوع, یبوست ونفخ (B12) 11-خونریزی لثه وزخم هایی که دیر خوب میشن (C) 12-سردرد و سر گیجه (B3) 13-اسهال (B9) 14-بی خوابی (B5) 15-خشکی پوست (AوB)